Οι Τούρκοι μαθητές λυκείου και φοιτητές πανεπιστημίου είναι πολύ νέοι για να θυμούνται την Τουρκία πριν από τον Recep Tayyip Erdogan, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2003. Ωστόσο, όταν στις 19 Μαρτίου η αστυνομία συνέλαβε τον κορυφαίο αντίπαλο του Τούρκου προέδρου, Ekrem Imamoglu, εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους. Τώρα πολλοί από αυτούς βρίσκονται στη φυλακή. Αν και λιγότεροι από τους αρχικούς 301, υπολογίζεται ότι 30 φοιτητές και πρόσφατοι απόφοιτοι εξακολουθούν να περιμένουν να δικαστούν σε διάφορες τουρκικές φυλακές, ενώ άλλοι 12 βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Η ισχυρή αστυνομική παρουσία και οι εισαγγελείς που καραδοκούν έχουν περιορίσει τις μεγάλες δημόσιες διαδηλώσεις, αλλά οι δρόμοι της πόλης και οι πανεπιστημιουπόλεις ξεχειλίζουν από διαφορετικές καθιστικές διαμαρτυρίες, μποϊκοτάζ ή διαμαρτυρίες μικρής κλίμακας κάθε μέρα. Στις 13 Μαΐου, για παράδειγμα, έξι φοιτητές συνελήφθησαν επειδή διαμαρτυρήθηκαν για την επίσκεψη ενός αμφιλεγόμενου ισλαμιστή ιεροκήρυκα. Ο κ. Erdogan ανέκαθεν ήλπιζε να αναθρέψει μια νέα γενιά ευσεβών νέων, αλλά η γενιά Z της Τουρκίας δεν είναι μόνο λιγότερο θρησκευόμενη απ’ ό,τι περίμενε ο ισχυρός άνδρας της χώρας -μπορεί παράλληλα να αποτελέσει τη μεγαλύτερη απειλή για την εξουσία του.
Τα άτομα ηλικίας 18-29 ετών, το σημερινό τμήμα των ενηλίκων της γενιάς Ζ, αποτελούν σχεδόν το ένα τέταρτο του εκλογικού σώματος. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, μόνο το 11% περίπου από αυτούς είναι πρόθυμοι να ψηφίσουν το ΑΚ, το κόμμα του κ. Erdogan. Οι δυσαρεστημένοι της γενιάς Ζ θεωρούν ότι ο εναγκαλισμός των θεσμών της Τουρκίας από την κυβέρνηση περιορίζει τις πιθανότητές τους να αποκτήσουν μια καλή εκπαίδευση, να τα βγάλουν πέρα ή να δουν τις ψήφους τους να μετράνε. Απλώς αποχωρούν μαζικά από τις πολιτικές συγκεντρώσεις ή πνίγουν τη φωνή των ομιλητών υψώνοντας τη δική τους. «Η γενιά Z βρίσκει αυτό το είδος λόγου ανατριχιαστικό, τη στιγμή που τόσοι πολλοί από εμάς πρέπει να διαθέτουμε χρήματα ακόμα και για να αγοράσουμε χαρτόνι για να γράψουμε συνθήματα διαμαρτυρίας», λέει ένας ακτιβιστής φοιτητής.
Η παρουσία της γενιάς Z στους δρόμους και οι εκστρατείες της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενθαρρύνουν το κύριο αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) να γίνει τολμηρότερο. Οι επικριτές της κυβέρνησης λένε ότι «πέρασαν το κατώφλι του φόβου» μετά το βίντεο που δείχνει νεαρούς διαδηλωτές να περνούν μέσα από τα οδοφράγματα της αστυνομίας και έγινε viral μετά τη σύλληψη του κ. Imamoglu. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συμμετείχαν στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην Τουρκία εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία, αψηφώντας μια εβδομαδιαία απαγόρευση των δημόσιων συγκεντρώσεων. Η κλίμακα αυτών των διαδηλώσεων πιθανώς εμπόδισε την κυβέρνηση να κατηγορήσει τον κ. Imamoglu για τρομοκρατία και να βάλει ένα κυβερνητικό ανδρείκελο να διοικήσει την Κωνσταντινούπολη. «Οι νέοι δίνουν ενέργεια στο CHP να αντισταθεί στην κυβερνητική πίεση», λέει ο Berk Esen του Πανεπιστημίου Sabanci. Η αντιπολίτευση εκτιμά ότι μπορεί να κινητοποιήσει τεράστια πλήθη, όταν χρειαστεί.
Δεν μπόρεσαν, ωστόσο, να εμποδίσουν την εξάπλωση της καταστολής. Στο πιο πρόσφατο κύμα συλλήψεων περίπου 25 άτομα, μεταξύ των οποίων δημοτικοί υπάλληλοι και επιχειρηματίες του CHP, συνελήφθησαν στις 26 Μαΐου για υποτιθέμενη διαφθορά. Περίπου 400 άτομα συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων της Πρωτομαγιάς. Έπειτα από αίτημα της κυβέρνησης, το X μπλόκαρε τον λογαριασμό του κ. Imamoglu, ο οποίος έχει σχεδόν 10 εκατομμύρια οπαδούς. Η αντιπολίτευση είναι έτοιμη να ανεβάσει τους τόνους. «Θα είμαστε στους δρόμους», δήλωσε ο ηγέτης του CHP, Ozgur Ozel, αφού δέχθηκε χαστούκι στο πρόσωπο στις 4 Μαΐου στην κηδεία ενός φιλοκουρδικού πολιτικού, μια κίνηση που ερμήνευσε ως μήνυμα να μείνει κλεισμένος μέσα. «Προκαλώ αυτούς που έστειλαν αυτό το μήνυμα. Κοπιάστε».
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com